Phòng Bệnh Viêm Amidan Ở Trẻ

Viêm amidan là bệnh thường gặp ở trẻ em độ tuổi đi học. Trẻ bị viêm amidan thường bị tái phát nhiều lần trong năm, do đó, để chữa dứt điểm căn bệnh này là một yêu cầu khó đối với các bậc cha mẹ. Mời các bậc phụ huynh tham khảo tư vấn về bệnh viêm amidan trẻ em từ các bác sĩ giàu kinh nghiệm.

1. Amidan là gì?
Amidan (người ta còn gọi là hạnh nhân khẩu cái) là cơ quan bảo vệ cơ thể chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn, amidan rất cần thiết trong hệ miễn dịch và là nơi tiệt trùng cho cơ thể mạnh nhất so với các cơ quan cùng nhóm. Amidan hình thành tuyến miễn cách diệt các vi khuẩn khi chúng xâm nhập vào cơ thể qua đường miệng và đường hô hấp.

Khi trẻ hả to miệng ra, ta sẽ quan sát thấy hạch nhân to nhất trong vòng bạch huyết hai bên đáy lưỡi, đó chính là amidan.

Bình thường, mặt ngoài của tuyến amidan có màu hồng nhạt, trơn láng, hai amidan có thể tích nhỏ nằm sát hai bên thành họng. Khi cơ thể phải chống lại các vi khuẩn bên ngoài xâm nhập vào cơ thể, bản thân amidan có thể sẽ sưng lên và bị nhiễm trùng.

Khi trẻ lớn dần, thể tích amidan cũng tăng lên và có thể đạt đến độ cực đại vào khoảng từ 7 đến 10 tuổi, đến tuổi dậy thì thể tích amidan sẽ nhỏ dần xuống.

2. Nguyên nhân dẫn đến viêm amidan ở trẻ em

Thời gian giao mùa và thời tiết lạnh là lúc đường hô hấp dễ bị nhiễm khuẩn và amidan phải phòng vệ để bảo vệ cho đường hô hấp nên amidan sẽ có thể bị nhiễm trùng và sưng to lên.

Nếu trẻ giữ vệ sinh không sạch, không thường xuyên rửa tay, khi chơi tay bẩn sau đó cho miệng vi khuẩn sẽ vào họng ồ ạt, amidan phải làm việc hết công suất để tiêu diệt được số vi khuẩn to lớn này nên amidan cũng có thể viêm nhiễm và sưng tấy.

Tuy là cơ quan làm nhiệm vụ miễn dịch cho cơ thể nhưng amidan là một cơ quan có cấu tạo nhiều khe hốc nên nó có thể làm cho thức ăn ứ động và là ổ trú ngụ của vi khuẩn trong một số trường hợp. Nếu trẻ không thường xuyên đánh răng súc miệng sau khi ăn thì các vi khuẩn tại amidan sẽ làm cho cơ quan này viêm nhiễm.

3. Triệu chứng của viêm amidan ở trẻ

- Triệu chứng đầu tiên khi trẻ bị viêm amindan, trẻ sẽ cảm thấy khó nuốt, đau trong họng, cơn đau đôi khi kéo dài nhiều giờ đồng hồ. Trẻ có thể lạc giọng hoặc mất hẳn giọng nói.

- Trong trường hợp nếu nếu trẻ viêm họng do virus coxsackie thì ở khu vực amidan và vùng vòm họng của trẻ sẽ có những mụt phỏng. Nếu không điều trị dứt điểm thì những mụt này sẽ vỡ ra thành những vết loét rất đau và rát. Nếu viêm họng do nhiễm khuẩn liên cầu, amidan của trẻ thường sưng to và bị bao phủ bởi những chấm trắng, trẻ có hơi thở hôi, cảm thấy rất mệt mỏi và có thể sốt cao hơn 38oC.

- Bên cạnh đó, khi trẻ bị amidan trẻ sẽ cảm thấy miệng khô đắng, lưỡi trắng, niêm mạc họng đỏ và góc hàm của trẻ có thể nổi hạch.
- Trong trường hợp trẻ bị viêm amidan mãn tính trẻ sẽ ngáy khi ngủ và chủ yếu thở bằng miệng. Khi nói chuyện, trẻ sẽ phát âm giọng mũi hoặc khó khăn khi phát âm. Tình trạng amidan mãn tính nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra hội chứng ngưng thở khi ngủ và sẽ ảnh hưởng đến chức năng tai của trẻ.
4. Phòng ngừa viêm amidan cho trẻ

Điều đầu tiên và quan trọng nhất trong phòng ngừa amidan cho trẻ là giữ gìn vệ sinh răng miệng và vệ sinh đường hô hấp trên. Có thể dùng nước muối sinh lý NaCl 9% để làm vệ sinh mũi và dụng cụ hút mũi cho trẻ khi bé bị sổ mũi.

Ở trẻ nhũ nhi, sau khi trẻ bú xong cần làm vệ sinh bằng cách rơ miệng cho trẻ bằng gạc y tế. Đối với những trẻ đã có khả năng súc miệng đánh răng, nên hướng dẫn cho trẻ vệ sinh răng miệng đúng cách, nhất là sau khi ăn và trước khi đi ngủ. Tránh để cho trẻ đưa tay vào miệng, hạn chế chơi và thổi bong bóng.

Trong thời tiết chuyển mùa, giữ cho trẻ đủ ấm cũng quan trọng không kém, đặc biệt là giữ ấm cổ và tay chân. Không nên để trẻ ở trong phòng có máy điều hòa nhiệt độ với nhiệt độ quá thấp, nhiệt độ máy điều hòa phù hợp đối với trẻ là 25oC – 28oC. Thường xuyên làm vệ sinh tấm chắn của máy điều hòa nhiệt độ và làm vệ sinh máy định kỳ là việc cần thiết phải làm để bảo vệ sức khỏe đường hô hấp cho trẻ và cả gia đình. Nên để trẻ sống trong phòng kín gió, có nhiệt độ đủ ấm và thông thoáng.

Khói thuốc và bụi bẩn cũng là một trong những nguyên nhân đầu tiên làm cho trẻ bị viêm amidan. Vì thế, tốt nhất là hãy để trẻ tránh xa môi trường khói thuốc và bụi bẩn.

Khi trẻ đã có tiền sử về các bệnh hô hấp, nên hạn chế cho trẻ ăn các thức ăn lấy trực tiếp ra từ tủ lạnh như trái cây, yaourt, kem… Tuyệt đối không nên cho trẻ ăn và uống thực phẩm chung với đá lạnh.

5. Làm gì khi trẻ có dấu hiệu viêm Amidan

Khi bé có những biểu hiện của viêm amidan, bạn cần làm theo những bước sau:

- Khám họng cho trẻ xem hai bên amidan có sưng không, có nổi mụt trắng không hay bé chỉ bị viêm họng thông thường.

- Kiểm tra nhiệt độ cơ thể, nếu trẻ sốt cao quá 38oC thì có thể hạ sốt bằng paracetamol và lau mát bừng nước ấm, mặc đồ thông thoáng cho bé.

- Dùng hai tay ấn nhẹ vào hai bên cạnh hàm để kiểm tra xem bé có bị nổi hạch cạnh hàm hay không.
- Kiểm tra tai và màng nhĩ xem tai bé có bị chảy mủ không.
- Cho bé uống nhiều nước giúp cho cơ thể bài tiết tốt và nhanh chóng hạ sốt.

- Không nên nài ép bé ăn trong lúc này, chỉ nên cho ăn thức ăn lỏng dễ nuốt như sữa hoặc cháo.
- Tránh cho trẻ súc miệng bằng nước muối và làm động tác ngửa cổ lên để khò nước. Việc này sẽ làm vi khuẩn lây lan nhiều hơn.

6. Hỏi bác sĩ: Bé bị sưng amidan thường xuyên, phải làm sao?

Thưa bác sĩ,
Con trai tôi 3 tuổi. Cháu rất hay bị sưng amidan, tôi cho uống thuốc kháng sinh mà không thấy đỡ. Đi viện BS kê đơn mua kháng sinh, thuốc tiêu viêm, hạ sốt. Uống thuốc cháu chỉ bớt sốt còn amidan vẫn sưng to. 1 tháng cháu phải uống thuốc kháng sinh 2 lần là ít. Cháu hiện rất còi, tôi cũng chịu khó bồi bổ nhưng cháu vẫn vậy.

Xin hỏi bác sĩ, tôi phải làm gì để con tôi khỏi bệnh? BV nào chữa bệnh của con tôi là tốt nhất? Mong BS giải đáp giúp tôi.
Trả lời của bác sĩ Tai – Mũi – Họng:
3 tuổi là thời kỳ hệ miễn dịch chưa đầy đủ, sức đề kháng còn yếu. Do đó, trẻ hay mắc các bệnh nhiễm siêu vi trùng và vi trùng. Nếu kèm theo tình trạng suy dinh dưỡng thì tình trang nhiễm bệnh còn cao hơn.

Bởi vậy, để trẻ khỏe mạnh, bạn phải có chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi, vui chơi, môi trường sống… phù hợp với thể chất từng cháu.

Chăm sóc cháu cẩn thận, chu đáo, vệ sinh sạch sẽ, phòng bệnh tích cực, hạn chế tiếp xúc với tác nhân gây bệnh: nơi đông người, trời lạnh hay nóng quá, môi trường ô nhiễm, điều trị tích cực các bệnh nhiễm siêu vi tránh các biến chứng nhiễm trùng…

Con bạn hay bị viêm amidan là hệ quả tất yếu của tiến trình này. Sau 4-5 tuổi, khi cơ thể khỏe mạnh hơn, sức đề kháng đầy đủ hơn, cháu sẽ bớt nhiễm bệnh.

Nếu cháu viêm amidan thường xuyên, gây ảnh hưởng tới phát triển thể chất (suy dinh dưỡng, khó thở, hơi thở hôi…), hay có những biến chứng nặng như: viêm phế quản, viêm phổi, viêm tim, viêm khớp… có thể phải cắt amidan. Bạn nên đưa cháu tới bệnh viện có BS chuyên khoa Tai Mũi Họng khám và điều trị tích cực nhé!
Các BV Nhi, BV Tai Mũi Họng hay các BV đa khoa có BS chuyên khoa Tai Mũi Họng đều có thể theo dõi, điều trị cho cháu được.

Chúc cháu chóng bình phục sức khỏe!

 

7. Điều trị cho trẻ viêm amidan

Con tôi năm nay 3 tuổi đi khám bác sĩ nói bị viêm amidan và kê đơn cho cháu uống thuốc Agmentine. Biểu hiện của cháu là 2 bên amidan to, khi ngủ ngáy to, khò khe. Tôi muốn hỏi nếu cháu không sốt, không ho, vẫn chơi bình thường thì có cần thiết phải uống kháng sinh theo đơn thuốc của bác sĩ không, nếu uống liệu amidan có giảm kích cỡ không. Nếu không uống có sao không?

Bác sĩ tư vấn:
Qua triệu chứng mà bạn kể thì trẻ có thể bị viêm amidan quá phát. Đây là tình trạng viêm nhiễm lâu và xảy ra nhiều lần dẫn tới tổ chức Amidan trở lên to hơn cấu trúc bình thường. Amidan là hai tuyến hạnh nhân nằm hai bên hốc cạnh gốc lưỡi, ngay nơi tiếp giáp giữa hầu và họng, là cơ quan bảo vệ, có tác dụng trấn thủ ở ngõ của cơ thể, nơi mà các vi sinh vật hay qua đó để thâm nhập vào cơ thể và gây bệnh.

Bởi vậy các cụ mới có câu ví là ” Bệnh vào từ miệng”. Agmentine là một kháng sinh có phối hợp giữa Amoxiclin với một hoạt chất có tên là Clavulanate, thuốc có tác dụng tốt trong các nhiễm khuẩn đường hô hấp và hầu họng cũng như những nhiễm khuẩn vùng thận tiết niệu.

Viêm amidan nếu không được điều trị triệt để có thể làm ảnh hưởng rất nhiều tới sức khoẻ của bé cũng như khả năng hay tái phát và một tỉ lệ gây thấp tim ở trẻ trên 5 tuổi, nếu những viêm nhiễm tại đây gây nên bởi một loại vi khuẩn có tên là Liên cầu Bêta tan huyết nhóm A.

Bác sĩ điều trị khi cho thuốc, kê đơn cho bệnh nhân bao giờ cũng phải cân nhắc hết sức cẩn trọng để sao cho thuốc có hiệu quả điêù trị cao nhất, ít gây ảnh hưởng nhất tới sức khoẻ của người bệnh nhất là đối với trẻ nhỏ. Vì thế bạn nên tôn trọng và thực hiện đúng theo chỉ định của bác sĩ điều trị.

Chúc các bạn và gia đình luôn vui khỏe!

Khỏe Mới Vui - Phòng Bệnh Viêm Amidan Ở Trẻ